Tục thờ cha mẹ của phụ nữ Thái
Trong vườn của gia đình người Thái đen thường có một ngôi nhà sàn nhỏ. Đó chính là nhà thờ cha mẹ của người phụ nữ Thái khi đã lập gia đình.
Ngôi nhà sàn này cao khoảng 1m trở lên, có diện tích khoảng 1,3 – l,4m. Nếu người phụ nữ có anh hoặc em trai thì làm nhà một mái, nếu không có anh hoặc em trai thì làm nhà 2 mái. Ngôi nhà còn thờ cả anh (hoặc em trai) và chị (hoặc em gái) nếu chị (hoặc em gái) mất mà chưa có gia đình.
Người phụ nữ Thái cúng cha mẹ vào ngày giỗ, ngày lễ Tết và lúc ốm đau, cầu mong có được sự phù hộ của cha mẹ.
Lễ cúng thường gồm: đĩa gà luộc, rau luộc, cá mắm (không được dùng cá tươi), bát cơm trắng, trầu cau và bát đũa (thờ bao nhiêu người thì sắp bấy nhiêu bộ bát đũa). Hương cúng được cắm vào bát gạo. Ngày Tết thì lễ cúng có thêm đĩa hoa quả trong mâm cúng và hai cây mía được để hai bên ngôi nhà. Khi cúng, người phụ nữ Thái lấy áo và vòng tay của mình và áo của những người con gái họ nếu những người con gái này chưa đi lấy chồng để vào bên cạnh mâm cơm cúng. Những chiếc áo này chính là thể hiện cho bản thân họ và cháu gái mời bố mẹ, ông bà về ăn cỗ.
Trong trường hợp ngôi nhà bị hỏng cần phải làm lại thì khi dở ra, vật liệu của ngôi nhà được đưa cho một gia đình khác đốt chứ không được đốt tại gia đình. Khi người phụ nữ Thái mất, ngôi nhà sẽ được dỡ, đốt theo quan tài của người phụ nữ.
Tục thờ Thổ công
Ngôi nhà thờ Thổ công của người Thái đen là nhà đất hoặc nhà sàn thấp đặt ở trước hoặc sau nhà ở. Ngôi nhà này chỉ làm một mái, có diện tích nhỏ vừa đủ để mâm cơm cúng. Trong ngôi nhà đặt một hòn đá vẽ hình người, tượng trưng cho Thổ công. Việc thờ cúng Thổ công thể hiện ý nghĩa tâm linh cầu mong sự phù hộ của Thổ công, bảo vệ, ngăn chặn tà ma, những điều rủi ro, phù hộ độ trì cho đất đai và gia đình gia chủ. Lễ cúng gồm có: 2 bát cơm, 1 đĩa muối, 5 chén rượu, 5 đôi đũa, 1 đĩa trầu cau, 2 bát nước canh, 1 bát nước lã, gà hoặc cá.
Khi cúng, gia chủ sẽ mời hai bậc: chủ đất (Thổ công), ma quỷ và chủ cai quản vật nuôi trong nhà. Lễ cúng được sắp vào những ngày lễ Tết, động thổ, có vật nuôi mới hoặc gia đình có người ốm đau.